1964 yılında Kaliforniya, San Diego'dan öğrenciler Randy Gardner ve Bruce McAllister, bir bilim fuarı projesi kapsamında insanın gönüllü uykusuzluk sınırlarını test etmeye karar verdi. Uyku araştırmacısı Dr. William C. Dement'in gözetiminde gerçekleştirilen bu deney, bir insanın uykusuz geçirebileceği en uzun süre rekorunu kırmalarını sağladı ve ortaya çıkan sonuçlar oldukça dikkat çekiciydi.
17 yaşındaki Randy Gardner, 264 saat, yani 11 gün 25 dakika boyunca uyanık kalarak dönemin dünya rekorunu kırdı. Bu çarpıcı deney, hem insan dayanıklılığını hem de uykusuzluğun etkilerini gözler önüne serdi.
Deney, Dr. William Dement ve Sağlık Görevlisi Yarbay John J. Ross’un gözetiminde gerçekleşti. Araştırmacılar, uykusuz geçen ikinci günden itibaren Gardner’da çeşitli etkilerin görülmeye başladığını rapor etti.
Gardner, tekerlemelerle test edildiğinde kelimelerinde tökezlemeye başladı.
Üçüncü gün itibarıyla ruh hali değişimleri, konsantrasyon eksikliği, kısa süreli hafıza kaybı, paranoya ve halüsinasyonlar gibi ciddi semptomlar gösterdi.
Dr. Dement, Gardner’ın fiziksel olarak formda olduğunu belirterek, "Basketbol oynayarak ya da bowling gibi aktivitelerle onu harekete geçirebiliyorduk. Ancak gözlerini kapattığı anda uykuya dalıyordu," dedi.
264,4 saatlik uykusuzluk maratonunun ardından Gardner, 14 saatlik derin bir uyku çekti ve uyandığında kendini yorgun hissetmediğini söyledi. Ancak yıllar sonra WBUR’a verdiği demeçte, yetişkinliğinde uykusuzluk sorunları yaşadığını ve bu durumun deneyin bir sonucu olduğunu dile getirdi.
Gardner’ın rekoru, insan vücudunun sınırlarını test eden bir başarı olarak tarihe geçti. Ancak aynı zamanda, uykusuzluğun fiziksel ve zihinsel sağlığa olumsuz etkilerini vurgulayan bir uyarı niteliği taşıyor.