ABD’de bir yolcu uçağı ile askeri helikopterin havada çarpışması sonucu 67 kişinin ölümüne yol açan facianın yankıları sürerken Washington Post gazetesi, kazanın ön raporuna ulaştı. Rapora göre Reagan Ulusal Havaalanı'nda yeterli personel yoktu ve 4 kişinin işini 2 kişi yapıyordu. Ayrıca helikopter kontrolörü pozisyonu, kazadan önce yerel kontrolörünkiyle birleştirildi. Bir diğer dikkat çeken nokta ise kazadan 24 saat önce başka bir kazanın kıyısından dönülmüş olmasıydı. İşte rapora ilişkin tüm ayrıntılar... (Haber: Derya Doğan)
ABD’de bir yolcu uçağı ile askeri helikopterin havada çarpışması sonucu 67 kişinin ölümüne yol açan facianın yankıları sürüyor. Federal Havacılık İdaresinin (FAA), başkent Washington yakınlarında yaşanan kaza ile ilgili hazırladığı ön güvenlik raporunda, Reagan Ulusal Havaalanı'ndaki hava trafik kontrol kulesinde yeterli personel olmadığı belirtildi. Amerikan Washington Post gazetesine açıklanan rapora göre, çarpışma sırasında havaalanının kontrol kulesinde, dört kişinin işini iki kişi yapıyordu.
Rapora göre, kontrol kulesindeki personel sayısı, günün saatine ya da günde ortalama 100'den fazla helikopterin gelen ve giden havayolu uçuşları hesaba katıldığında, Washington DC üzerindeki hava trafiği miktarına göre “normal” değildi. Her gün hava trafik müdürlerine ve federal ulaştırma yetkililerine dağıtılan hava trafik güvenliği raporuna göre çarşamba gecesi görev başında beş kontrolör ve bir stajyer kontrolör vardı. Ayrıca bir süpervizör ve bir de eğitimde olan süpervizör vardı. Rapora göre, çarşamba akşamı helikopter kontrolörü pozisyonu, kazadan önce yerel kontrolörünkiyle birleştirildi. Bu değişikliğin ne zaman gerçekleştiği belirtilmedi ancak ancak nöbetçi amirin “takdirine bağlı olarak birleştirilebileceği” kaydedildi. Bu rollerin ikiye katlanması, özellikle de hava sahası yoğunsa, bir hava trafik kontrolörü için zorluklar yaratabilir. Uzmanlara göre bu roller farklı radyo frekansları kullanır ve uçak pilotları ile helikopter pilotları, kule ile irtibat halinde olsalar bile birbirlerini duyamazlar.
Rapora göre ayrıca, uçuş veri kontrolörü ve klerans teslim kontrolörü rolleri de o akşam birleştirildi. Kontrolörlerin işçi sendikası NATCA, son yıllarda az sayıdaki iş gücünün güvenlik açısından risk oluşturduğu konusunda uyarıda bulunmuştu. Sendikanın o dönemki başkanı Rich Santa, Kasım 2023'te Temsilciler Meclisi'nin bir alt komitesi önünde verdiği ifadede, “Kronik olarak yetersiz personele sahip tesisler sisteme gereksiz güvenlik riskleri de getirmektedir” demişti. NTSB kulede kimin hangi görevde olduğunu ve görevli kontrolörlerden herhangi birinin yorgun olup olmadığını belirlemeye çalışacak.
Yerel saate göre 20:50 sıralarında meydana gelen kazanın nedeni belirsizliğini koruyor. Özellikle uçaklar ve helikopterler genellikle yakındaki uçakları tespit eden yazılımlarla donatılmışken kazanın nasıl meydana gelebildiği tartışma konusu. Çarşamba günkü çarpışmadan yaklaşık 24 saat önce de dahil olmak üzere, son yıllarda bir dizi kazanın meydana geldiği sıkışık hava sahasının portresi ortaya çıktı. Bir gün önce başka bir uçak, bir helikopterle çarpışmaktan kaçınmak için Reagon Havaalanı’na inişini iptal etmek zorunda kalmıştı.
Ölümcül kazadan bir gün önce meydana gelen olayda, iniş için gelen farklı bir jet, uçuş yolunda beliren bir helikopter nedeniyle iniş girişimini iptal etmesi gerektiği konusunda kuleyi uyardı. Hava trafik kontrol trafiğinin ses kaydına göre, Republic Airways'in 4514 sefer sayılı uçağının kokpitindeki bir ses, salı günü yerel saatle 20.05 sıralarında kuleyi sorun hakkında bilgilendirdi. Uçuş takip kayıtlarına göre, uçak batıya doğru keskin bir dönüş yaptı, ikinci bir yaklaşma denemek için bir tur attı ve saat 8:16'da güvenli bir şekilde indi.
Havaalanı çevresindeki kalabalık hava sahası uzun zamandır politika yapıcılar ve Kongre üyeleri arasında hararetli bir tartışma konusu oldu. Çarşamba günkü kaza, askeri helikopterlerin yolcu jetleri ve Beyaz Saray, Kongre Binası ve Pentagon gibi önemli yerlerin yakınında uçtuğu ABD'nin en karmaşık hava trafiği koridorlarından birinde meydana geldi. Aktarılana göre havalimanı, kapasitesinin çok üzerinde çalışıyor. Havaalanı, yılda 15 milyon yolcuya hizmet verecek şekilde tasarlanmıştı, ancak sayılar 25 milyona yükseldi.
Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu yetkilileri, kazanın nasıl gerçekleştiğine ilişkin soruşturmada "taş üstünde taş bırakmayacaklarını" söyledi. Yetkililer, kurulun kazada hava trafik kontrolörlerinin oynadığı rolü inceleyeceğini söyledi. Kaza birkaç saat içinde siyasi bir mücadeleye de yol açtı ve ABD Başkanı Donald Trump, kazanın hemen ardından suçu Biden yönetimine attı. Trump, hava trafik kontrolörlerini ve helikopterin pilotunu işaret etti.
