Bartın'ın tarihi ve turistik ilçesi Amasra’da 2022 yılında başlayan ‘Amastris Antik Kenti’ kurtarma kazısı, Cumhurbaşkanı kararnamesi ile bilimsel kazı olarak ilan edildi. Bartın Üniversitesi ile Kültür ve Turizm Bakanlığı iş birliğinde bölgede yeniden kazı çalışmaları başladı.
Sesamos adı ile kuruluşu M.Ö. 7’nci yüzyıla dayanan, Helenistik dönemde kraliçe Amastris tarafından yeniden kurulan ve Roma, Bizans, Cenova gibi birçok medeniyete ev sahipliği yapan Amasra’nın tarihi zenginliğini gün yüzüne çıkarmak için çalışmalar sürüyor. 1461 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilerek Osmanlı’ya katılan Amasra’nın toprak altında kalan tarihi, kazı çalışmalarıyla ortaya çıkarılıyor. Amastris Antik Kenti için çalışmalar 2022 yılında Amasra Müze Müdürlüğü Başkanlığı’nda ve Bartın Üniversitesi’nin danışmanlık sunduğu kurtarma kazılarıyla başladı.
Sütunlu yapı ve Bedesten olarak bilinen Roma Hamamı olmak üzere 2 farklı alanda başlayan kurtarma kazılarında, Büyük İskender başı, Nymphe (su perisi), Lares (ev tanrısı) heykelleri ile Amulet (tılsımlı muska), farklı dönemlere ait 500’ün üzerinde sikke, 6 metre uzunluğa sahip mermer sütunlar, yazıt parçaları ortaya çıkarıldı.
Kurtarma kazısı olarak süren kazı çalışmaları, temmuz ayında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile bilimsel kazı olarak ilan edildi. Amastris Antik Kenti’nde daha önce kurtarma kazısı olarak başlanan 2 alanda, Bartın Üniversitesi ile Kültür ve Turizm Bakanlığı başkanlığında 19 Temmuz’da çalışmalara yeniden başlandı. Kazı Başkanlığı görevini Bartın Üniversitesi adına Prof. Dr. Fatma Bağdatlı Çam’ın üstlendiği, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün koordinesinde gerçekleştirilen çalışmalara farklı üniversitelerden 20 bilim insanı katkı sağlayacak.
Bartın Üniversitesi Arkeoloji Araştırma ve Uygulama Merkez Başkanı Prof. Dr. Fatma Çam Bağdatlı, “Cumhurbaşkanlığı’ndan gelen ruhsatname ile 19 Temmuz itibariyle biz kazımızı resmi olarak başlatmış bulunmaktayız. Kazı ekibimizde restorasyon uzmanımız, çizim ve belgeleme konusunda çalışan uzmanımız, arkeolog ve sanat tarihçilerinden oluşan bir ekiple başladık. İlerleyen süreçlerde buradaki stajyer öğrencilerle buradaki çalışmalarımızı tamamlamak istiyoruz ”dedi.
Yapılacak çalışmalara ilişkin bilgi veren Prof. Dr. Bağdatlı şunları söyledi: “Şu andaki çalışmalarımızın bir tanesi 2022 yılında Amasra Müzesi Başkanlığı’nda yapılan sütunlu yapı olarak bilinen alanda restorasyon çalışmaları ve 2023 yılında Amasra Müzesi öncülüğünde kurtarma kazısını yapılan Bedesten bölgesindeki Roma Hamamı alanında çalışmaları kapsamaktadır. Sütunlu kazı alanında çok sayıda 500’ün üzerinde sikke, İskender heykeli başı, mermer parçaları ile bedesten alanı kazısında ise su perisi olarak tanımlanan ‘Afrodit tipolojisinde Nymphe’ heykeli bulundu. Bulunan bu eserler bize bölge açısından önemli belgeler olarak karşımıza çıkmaktadır. Sütunlu Yapı (Stoa) kazı alanının çok geniş bir alanını kapsıyor. Önümüzdeki süreçte Roma kent planında yer alan bir yapıyla karşılaşacağımızı biliyoruz ve buradaki buluntu eserlerinin artacağını tahmin ediyoruz"
Prof. Dr. Bağdatlı sözlerine "Bedesten alanında ise geçen yıl bulunan su perisi heykeliyle birlikte Roma hamamının iyi korunduğu kazılar genişledikçe, daha önemli eserlerin bulunabileceğini söylememiz mümkündür. 2024 yılı çalışmalarımızı Kültür ve Turizm Bakanlığı Bartın Üniversitesi’nin izin ve destekleriyle yürütmekteyiz. Bu çalışmalarımızda bizlere desteklerini esirgemeyen Bartın Üniversitesi Rektörümüz Prof. Dr. Orhan Uzun’a, Bartın İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Amasra Kaymakamlığına ve Amasra Belediyesi’ne, kazımızın maddi destekçisi olan sponsorumuz Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na teşekkürlerimizi sunarız." diye devam etti.