Arkeologlar dünyanın en eski göz kalemini Türkiye'de buldu. İzmir'de bulunan tarih öncesi kentin kalıntıları arasında keşfedilen ve günümüzde de kullanılan bir makyaj malzemesi olan sürme, insanların 8 bin yıl önce makyaj yaptığını ortaya koydu.
Tarih öncesi bir kentin kalıntıları arasında bulunan en eski göz kalemi, insanların 8 bin yıl önce makyaj yaptığını ortaya koydu. Günümüzde de kullanılan bir tür göz kalemi olan sürme, Türkiye'nin batısındaki antik yerleşim yeri Yeşilova Höyük'te bulundu. Yeşil yılan taşından yapılmış olan sürme, son kullanıldığından beri ucunda siyah boya izleri ile binlerce yıl boyunca saklanmış olarak bulundu.
Araştırmanın baş arkeologu Zafer Derin, "Sürme, yüzyıllardır her cinsiyetten, her statüden, her sosyoekonomik düzeyden birey tarafından kullanılıyor." dedi. Eski çağlardan bu yana kullanılan sürme bugün özellikle Mısır, Levant, Suriye , İran ve Anadolu gibi dünyanın birçok farklı bölgesinde kullanılmaya devam ediyor. Derin, Yeşilova Höyük'te bulunan sürme çubuğunun bilinen en eski örnek olduğunu belirtirken, "Bu durum Yeşilova'da yaşayan ilk Egeli kadınların güzelliklerine ne kadar düşkün olduklarını gösteriyor olabilir." diye konuştu.
Eser, yaklaşık 8 bin 200 yıl öncesine ait Neolitik çağ tabakasında bulundu. Yeşilova Höyük alanı, İzmir'de bulunan antik bir yerleşim yeridir. Arkeologlar, bölgenin M.Ö. 6500'den M.Ö. 4000'lere kadar aralıksız yerleşim yeri olarak kullanıldığını düşünüyor. Yapılan kazılarda en eski katmanlarda kulübe yapımında kullanılan sazların kalıntıları ve yemek pişirme ateşlerinden kalan küller ortaya çıkarıldı. Daha yeni katmanlar, taş evler, atölyeler ve avlulardan oluşan büyük bir Neolitik yerleşimin gelişimini ortaya koymaktadır. Ancak eserin bulunduğu orijinal Neolitik alan, M.Ö. 5700 yılında çıkan bir yangınla terk edilmiş ve yok olmuş; alan binlerce yıl boyunca bir alüvyon tabakasının altında kalmıştır.
Uzunluğu 10 santimetreyi bulan, sap kalınlığı ise yaklaşık 1 santimetre olan sürme, Yeşilova Höyük halkının bu dönemde geliştirdiği sayısız yenilikten sadece biridir. Dr. Derin, "Çok iyi düzeltilmiş ve keskin bir kalem şekline getirilmiş" dedi. Bir sürme kabına batırılıp modern bir göz kalemi gibi kullanılmış olduğunu da notlarına ekledi. Derin, ucundaki siyah maddenin analize gönderildiğini, bunun sürmenin bileşenlerinden biri olan manganez oksit olduğunu düşündüklerini belirtti.
Sürmenin yalnızca kozmatik amaçalı oladığınıda sözlerine ekleyen Derin, "Antik Mısır'da pek çok yazılı metin, resim ve heykelden bilindiği üzere sürme, estetik bir işlevden ziyade göz hastalıklarının tedavisinde kullanılıyordu." dedi. Öte yandan araştırmacılar, göz çevresine kalın bir tabaka halinde sürülün sürmenin güneşin parlaklığını azaltmak için de kullanıldığını düşündüklerini belirtti.