Son yapılan bir araştırmaya göre, sivrisinekler yalnızca karbondioksit ve vücut kokusunu değil, aynı zamanda kızılötesi ışını da algılayabiliyorlar. Bu araştırmanın, dünyada artan salgın hastalıkların yayılmasında önemli rol oynayan sivrisinkelerin kontrol altına alınmasına yardımcı olabileceği düşünülüyor.
Dang humması, sıtma ve Zika gibi hastalıkları taşıyan sivrisinekler, her yıl onbinlerce kişinin ölümüne yol açıyor. Son günlerde vakaların artmasıyla endişelere neden olan Batı Nil Virüsü de sivrisinekler aracılığıyla bulaşıyor.
21 Ağustos'ta Nature dergisinde yayımlanan yeni bir çalışma, sivrisineklerin sadece karbondioksit ve vücut kokularını değil, aynı zamanda kızılötesi ışını da algılayabildiklerini ortaya koydu.
Dişi sivrisinekler, yumurtalarını geliştirmek için kana ihtiyaç duyar ve bu nedenle insanlara saldırır. Görme yetileri zayıf olan bu böcekler, avlarını bulmak için genellikle nefesle yayılan karbondioksit ve vücut kokusunu kullanır. Ayrıca, vücut ısısını da hissedebilirler.
Araştırmacılar, sarı humma sivrisineği (Aedes aegypti) türündeki dişileri kafeslere koyarak konaklarını nasıl aradıklarını izledi.
İKİ KAT ARTTIĞI GÖZLEMLENDİ
İki bölge tasarlayan ekip bunlara insan kokusu ve karbondioksit saldı. Bölgelerden birinde ayrıca insan derisi sıcaklığındaki (34 derece) bir kaynaktan gelen seviyede kızılötesi radyasyon vardı.
Bilim insanları kızılötesi radyasyon olan bölgedeki sineklerin, konak arama hareketlerinin iki kat arttığını gözlemledi.
70 SANİTMETRE MESAFEDEN SEZEBİLİYOR
Sivrisineklerin ısıyı bu şekilde algılama becerisi 70 santimetre mesafede bile çalışıyordu. Havaya yayılan ısıyı ise yaklaşık 10 santimetrelik bir mesafeden sezebiliyorlar.
Sivrisineklerin antenlerinde bulunan TRPA1 adlı bir protein sayesinde kızılötesi radyasyonu algılayabildikleri belirlendi. Bu protein daha önce ısıyı algılamakla ilişkilendirilmişti, ancak yeni bulgular, aynı proteinin kızılötesi ışığı da sezebildiğini gösterdi. TRPA1 proteininin üretilmediği durumda, sineklerin kızılötesi ışını algılayamadıkları gözlendi.
HASTALIKLARI KONTROL ALTINA ALMAK İÇİN ADIM
Araştırma ekibi "Sivrisinekler, küçük boyutlarına rağmen, diğer bütün hayvanlardan daha fazla insan ölümüne yol açıyor" dedi. Araştırma, sivrisineklerin insanları nasıl hedef aldığına dair anlayışı geliştirmeyi ve sivrisinek kaynaklı hastalıkların yayılmasını kontrol altına almak için yeni olanaklar sunmayı amaçlıyor.